Natuur in de boomgaard: het slootje met natuurlijke oever
Vanaf een afstandje lijkt het erop dat er in het middenslootje in de boomgaard (tussen het kleine en het grote veld) alleen maar riet groeit, maar niets is minder waar. De noordoever, richting dijk, is door de gemeente Arnhem afgegraven zodat er een flauwere, natuurlijkere oever is ontstaan. Deze oever biedt meer ruimte aan moerasplanten en daar profiteren allerlei dieren van.
In juni heb ik met kinderen van basisschool de Troubadour gekeken naar de waterbeestjes die in de sloot leven. Opvallend waren de grote aantallen rovers die we vingen zoals de geelgerande watertor, libellen- en jufferlarven, bootsmannetjes en waterspinnen. Kennelijk is er veel te eten zoals de grote aantallen kikkervisjes in het voorjaar. Maar ook de libellen zelf zijn niet veilig voor hongerige predators. De niet-zo-smakelijke vleugeltjes vond ik verspreid op de grond.

Na de graafwerkzaamheden zijn er langs de sloot beduidend meer plantensoorten te vinden dan voorheen. Wanneer je een kijkje neemt tussen het riet vallen (op dit moment) de gele bloemen van het gevleugeld hertshooi en de moerasrolklaver op. Met zijn voeten in het water staat het giftige watertorkruid met zijn witte schermen, de bruine sigaar van de lisdodde en de geveerde blaadjes van de kleine watereppe.
![]() |
![]() |
De zachtroze bloemetjes van de smalbladige waterweegbree zijn helaas al uitgebloeid maar de ijle bloeipluimen zijn in gebruik als uitkijk- en rustplaats van de waterjuffers. Later deze maand kleurt het tussen het riet roze en paars van de kattenstaart, helmkruid en bastaardwederik. De minder kleurig bloeiende planten -maar niet minder mooi vind ik- zijn de zomprus, valse voszegge en de hoge cyperzegge.
![]() |
![]() |
Op de natuurvriendelijke oever lijkt zich een kruidenrijke vegetatie te ontwikkelen die bijdraagt aan de natuurwaarden van de boomgaard. Het beheer van de oever vraagt wel aandacht. Het riet moet niet de overhand krijgen omdat het de kruiden wegconcurreert. Het maaien van het riet is daarom nodig om dit te voorkomen. Een goed maaitijdstip is in augustus als het riet in bloei komt. Ook kan de wilgenopslag worden verwijderd.
Kortom het slootje is het waard om nader te bekijken.
Femke Sietzema, 8 juli 2017
Boekgaard
Op 24 maart was het dan eindelijk zover. Lisette en Koen hebben de Boekgaard die avond in de grond gezet. Bij de ingang van de boomgaard aan het Hannesstraatje, ter hoogte van de scouting, staat nu een prachtige kast vol boeken.
Deze boeken kunnen worden geleend en geruild. Je kunt er ook boeken in (terug) zetten.
De afgelopen dagen is er al heel veel activiteit in de kast geweest. Op zaterdagen worden er veel kinderboeken gewisseld door de scouts. Maar ook volwassen weten inmiddels hun weg te vinden naar de Boekgaard. Je vindt er romans, literatuur, thrillers, kookboeken en zelfs boeken over honden en tuinieren.
Kortom voor iedereen wat wils. Natuurlijk kun je ook lekker een boek pakken en een uurtje in de boomgaard gaan zitten lezen, heerlijk! (misschien moeten we er een paar relax stoelen neerzetten ;)
Lisette en Koen, dankjewel voor dit geweldige initiatief, laten we hopen dat er veel mensen plezier van hebben.
Overzicht van pluk- en gebruikstijden van appels en peren in onze boomgaard
De verschillende rassen appels en peren in onze boomgaard rijpen niet allemaal tegelijkertijd af. De pluktijd loopt grofweg vanaf eind juli voor de zeer vroege rassen tot aan november voor de late rassen. De gebruikstijd, dus wanneer de appel of peer op z'n best is voor consumptie, valt vaak nog een paar maanden na de pluk.
Een en ander is samengevat in onderstaande tabel.
Lees meer: Overzicht van pluk- en gebruikstijden van appels en peren in onze boomgaard
Mos dat nou?
Op een zonnige zaterdag 8 maart zijn Jasja Dekker en ik op mossen en korstmossenjacht gegaan. Op Op de bast van de oude perenbomen hebben zich kleurrijke kleine minilandschapjes ontwikkeld die zeker de moeite waard zijn om te bekijken. Het meenemen van een loupe is daarbij geen overbodige luxe. De mossen die op de meer schaduwrijkere en vochtige plekken van de boom groeien zijn het gewoon dikkopmos, boomsnavelmos, fluweelmos en het gesnaveld klauwtjesmos. De grijze haarmuts en de voor het rivierengebied zeldzamere slanke haarmuts houden wel van wat meer zonnige plaatsen en zijn meer te vinden tussen de korstmossen.
Snoeitips appel- en perenbomen
Snoeien doe je om te zorgen dat de jonge boom zich goed ontwikkelt. Want snoeien doet groeien!
Zolang de sapstroom nog niet op gang is gekomen, kun je een appel- en perenboom prima snoeien. Bij een boom zonder blad kun je ook beter zien wat je moet doen dan in een boom met blad.
Het is belangrijk dat de wind goed door de takken kan waaien en de zon straks op alle appels en peren kan schijnen. De wind zorgt ervoor dat schimmels minder kans krijgen. Na een regenbui kan de zon snel alles drogen als er voldoende ruimte in de boom is.
Haal van de drie of vier gesteltakken een stukje af. In de eerste jaren kan ongeveer de helft van de tak verwijderd worden, zodat de gesteltakken niet te lang en slap worden. Let op dat je deze takken net boven een buitenoog snoeit. Een boom geeft extra energie naar de plek waar een tak is verwijderd. En als dit op een buitenoog is, dan zal de boom daar weer een nieuwe tak laten ontstaan. Die netjes de richting van het oog volgt. De andere scheuten kort je in tot op 4 á 5 knoppen.
Takken die naar binnen groeien en takken die kruisen of schuren, haal je weg. Dit doe je met een scherpe snoeischaar. Knip de tak zo kort bij de stam mogelijk af als je de hele tak wilt weghalen. Voorkom beschadigingen aan de andere takken.
Omdat een boom licht en lucht wil haal je van takken die te dicht bij elkaar staan één tak weg.
Een perenboom heeft een harttak die naar boven groeit, de overige takken zijn altijd korter dan deze harttak, ook na het snoeien. Omdat je een stuk van de harttak snoeit, snoei je ook de andere takken terug.
Een appelboom heeft niet één harttak, zoals een perenboom maar meerdere takken die samen een kroon vormen (zie het plaatje). Ook deze snoei je terug.
Haal bij elkaar niet meer dan 20% van de takken weg. Snoei je meer, dan maakt de boom waterloten. Dit zijn takken die recht omhoog groeien en geen vruchten geven.
Vruchten hangen vooral aan takken die ongeveer horizontaal groeien. Een horizontale tak met teveel fruit eraan, kan afscheuren. Zorg daarom dat de takken niet te lang worden.
Dit plaatje geeft goed weer hoe er gesnoeid moet worden. Ook al hebben wij in onze boomgaard geen laagstambomen, maar hoogstambomen.